SAMSUNBÜYÜKŞEHİRBELEDİYESİ

12.11.2010 Ukome Kararları


  1. 23 EYLÜL 2010 GÜN VE 2010/7-1 SAYILI UKOME KARARININ (f) ve (g) FIKRALARI HAKKINDA MAHKEME TARAFINDAN ALINAN YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARLARI
  2. Raylı sistemin işletmeye alınmasından sonra, kent içindeki lastik tekerlekli toplu taşıma araçları ile entegrasyon sağlanması konusunda 23.09.2010 gün ve 2010/7-1 sayılı UKOME kararı alınmıştı. (ek–1) Bu kararın (f) ve (g) fıkralarının yürütmesinin geçici olarak durdurulması hakkındaki Samsun 1. İdare Mahkemesince 28/10/2010 tarihinde alınan 2010/1431-1432-1433 ve 1434 esas numaralı geçici yürütmeyi durdurma kararları hakkında komisyon tarafından değerlendirilmeler yapıldı.
  3. KARAR 2010/10-1
  4. Samsun 1. İdare Mahkemesince 28/10/2010 tarihinde alınan 2010/1431-1432-1433 ve 1434 esas numaralı geçici yürütmeyi durdurma kararları nedeniyle 23.09.2010 gün ve 2010/7-1 sayılı UKOME kararının (f) ve (g) fıkralarının iptal edilmesine, Oy birliği ile karar verilmiştir.
  5. RAYLI SİSTEM VE LASTİK TEKERLEKLİ TOPLU TAŞIMA HATLARI ARASINDA ENTEGRASYONUN SAĞLANMASI VE BUNA BAĞLI (KENTİN DOĞU VE GÜNEYİNDEN MERKEZE DOĞRU ÇALIŞMAKTA OLAN DOLMUŞ HATLARINDA) GÜZERGÂH DÜZENLEMELERİ
  6. Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, raylı sistemin işletmeye alınması ile birlikte kent içi toplu taşıma sistemindeki gelişmeler, hali hazırdaki teknik ve hukuki durum, Büyükşehir Belediyesi tarafından izlenen kent içi ulaşım politikaları, ulaşım ana planının gerekleri, toplu taşıma hizmetlerinin yeniden yapılanması çalışmaları hakkında komisyona bilgi sundular.
  7. Buna göre:
  8. - Raylı sistem hattının 20 Ekim 2010 tarihinden itibaren ücretli biçimde işletmeye alındığı, sistemin işletmesinin bu konuda yapılan ihaleyi kazanan SAMULAŞ tarafından yürütülmekte olduğu;
  9. - Hali hazırda 14 adet aracın müteahhit firma tarafından teslim edildiği, Kasım ayı sonuna kadar 2 aracın daha teslim edilmesiyle proje kapsamında temin edilmesi gereken 16 aracın tümüyle teslim alınmış olacağı, bu araçların testlerinin tamamlanması ve sefere başlaması ile aralık ayı başlarında yolcu taşıma kapasitesinin toplam 16 trenle zirve saatte bir yönde 4200 kişi (15 sefer x 280 kişi/dizi) bir kapasite sunacağı;
  10. - Raylı sistemin işletmeye alınması ile birlikte Atatürk Bulvarı ve Fuar Caddesini birleştiren Çiftehamam Kavşağı ve Cumhuriyet Meydanı kavşaklarından araç giriş – çıkışının kapandığı,
  11. - Atatürk Bulvarı’nın Liman Kavşağı ile Shell (Gar) Kavşakları arasındaki bölgede, Cumhuriyet Meydanı, Subaşı Meydanı, Saathane Meydanı, Mecidiye gibi önemli kentsel alanlar ile çok sayıda kamu binası, okul, ticaret alanı, hastane, gösteri merkezi, spor tesisi ve iş yerleri gibi alanlara açılan kavşakların yer aldığı, bu bölgede yıllık ortalama günlük trafiğin 60.000’in üzerinde hesaplandığı, Atatürk Bulvarı ile bağlantılı, paralelindeki Fuar Caddesinde ise, Vilayet binası, Yabancılar Pazarı, Liman, Tren Garı, Sahil Yolu, Büyük Otel ve Atatürk Kültür Merkezi (Opera) gibi trafik çeken önemli tesisler bulunduğu,
  12. - Kentte bulunan toplam 16 hattan 13 tanesinin ve bu hatlara bağlı 1081 araçtan 903 tanesinin depolanma yeri veya güzergah olarak bir şekilde Atatürk Bulvarı ve Fuar Caddesini kullandığı, özellikle yoğun saatlerde bu araçların nerdeyse ardı ardına hareket ederek trafiğe büyük yük getirdiği, (ek-2)
  13. - Kentin doğu istikametinden geçen araçların kent merkezini geçerek batıya doğru, batı istikametinden gelen araçların ise kent merkezini geçerek doğuya doğru  devam etmesinin Atatürk Bulvarı ve Fuar Caddesi üzerindeki yükü daha da arttırdığı, bu nedenle batıdan ya da doğudan geçen araçların kent merkezini geçmeden geri dönmelerini esas alan bir düzenleme gerektiği, 23 Eylül 2010 ve 12 Ekim 2010 tarihli UKOME kararlarında bu esasa göre planlamalar yapıldığı,
  14. - Tüm planlamanın, 2003 yılında Ulaştırma Bakanlığı tarafından onaylanan Samsun Ulaşım Ana Planı çerçevesinde yürütülmekte olduğu;
  15. - Ulaşım Ana Planının 3.4. maddesinde ara toplu taşıma sistemi olarak tanımlanan minibüs ve taksi-dolmuş hatlarına ilişkin izlenecek politikaların belirlendiği, bu raporun 3.4.1. Genel Politikalar Bölümünde “ara toplutaşım türlerinin planlaması konusundaki ilk politika, ara toplutaşım türlerinin, toplutaşım araçlarıyla rekabetinin önlenmesi, top-lutaşım düzeyinde bir talep oluşan koridorlarda değil, kendi kapasitelerine uygun da¬ha düşük talep ortaya çıkan koridorlarda ve alanlarda toplutaşım sistemlerinin des¬tekçisi, besleyicisi olmaları....”  diye yazdığı,  (ek-3)
  16. - Yine Ulaşım Ana Planında Minibüslere ilişkin politikalar bölümünü içeren 3.4.4.1. maddesinde “Yolcu talep düzeyleri otobüs kapasitesinin altında kalan, otobüsle etkin hizmet verilemeyen ve verimli otobüs taşımacılığının yapılamadığı hatlarda yolcunun minibüsle taşınması yoluna gidilecektir.” ve “Minibüslerin kent merkezinin ana koridorları dışındaki trafiği çok yoğun olmayan koridorları kullanmaları sağlanacaktır.” hükmünün bulunduğu (ek-4); Ulaşım Ana Planında Minibüslere ilişkin önerilere yer verilen 3.4.4.2 maddesinde “Mevcut yapıda minibüs hatlarının büyük bölümünün terminal alanı olarak kullandığı Atatürk Bulvarı ile liman arasında kalan yolun kenarları ve kaldırımları, raylı sistemin bu kesimden geçişiyle, terminal alanı olarak kullanıma imkan vermez duruma ge¬le¬cektir. Burada sonlanan minibüs hatlarından kentin doğusundan gelen, Hasköy, Ki¬razlık-Kerimbey, Derebahçe, Cezaevi- Hacı İsmail-Teknepınar hatları Doğupark ala¬nı içinde, kentin batısından gelenler Batıpark alanı içinde düzenlenecek yeni terminal alanlarını kullanacaktır.... Derecik-Adalar minibüs hattının terminal alanı, Batıparkta düzenle¬necek terminal alanına alınacaktır.” (ek-5) diye yazdığı;
  17. - Yine aynı bölümün devamında “Hatlar” başlıklı kısımda öneriler sıralanırken “....Bu doğrultuda, raylı sistemin ilk aşamasının işletmeye alınmasıyla, Atakum-Türkiş, İncesu- Çakır¬lar-Çatalçam, Kurupelit-Kampus minibüs hatları kaldırılacaktır. Bu hatların minübüsleri, raylı sisteme oluşturulacak besleme hatlarından, yolcu talepleri otobüs kapasitesine uygun olmayanlarda çalışabilecek, ayrıca kentin gelişmesine bağlı, oluşturulacak yeni minibüs hatlarına kaydırılacaktır.” (ek-6) İbaresinin yer aldığı;
  18. - Büyükşehir Belediyesinin 2003’te hazırlanmış ve halen yürürlükte olan Ulaşım Ana Planının kapsamında güncellemeler yaparak Ulaşım Ana Planının uygulama ayrıntılarını belirlenmesi amacıyla bu Planın müellifine “Toplu Taşıma Hizmetlerinin Yeniden Yapılandırılması” çalışmasını yaptırmakta olduğu; bu kapsamda ekim 2010 tarihli “çözüm yaklaşımı ve stratejiler” başlıklı bir raporun sunulduğu (ek-7);
  19. - Anılan bu raporun 3.4. bölümünde “Samsun’da toplu taşımacılık konusunda hizmet vermekte olan bi¬reysel işleticilerin büyük bir bölümü (610 adet) yasal olarak 14 yolcu kapasiteli mi¬nibüslerden ve 7 yolcu kapasiteli (471 adet-bir günde çalışan 235 adet) taksi-dolmuştan oluşmakta ayrıca 106 adet özel halk otobüsü bulunmaktadır. Samsun gibi nüfusu yarım milyon düzeyini aşmış bir kentte yaşanan ulaşım sorunlarının temelinde düşük kapasiteli bu araçlarla yapılan işletmecilik gelmektedir. Kentin yolculuk talebinin en yüksek olduğu koridorlarda bile küçük araçlarla hizmet verilmektedir. Öncelikle kentteki ulaşım koridorlarında oluşan yolculuk talep düzeylerine uygun ulaşım türle¬rinin (raylı sistem, otobüs, metrobüs gibi) ve araç büyüklüklerinin seçilmesi temel politika olmalıdır. Araç büyüklükleri, sefer sıklıkları, güzergâhların yer aldığı hizmet koridorları işleticilerin isteklerine göre değil, yolculuk talep düzeylerine göre belirlen¬melidir.” (ek-8) diye yazdığı;
  20. - Aynı bölümün devamında kurumsallaşma ihtiyacına vurgu yapıldığı ve “Samsun toplu taşıma sistemindeki bireysel işle¬ticilerin en kısa sürede kurumlaşması gerektiğinden Büyükşehir Belediyesinin bir yandan bu oluşumu teşvik edecek ve diğer yandan da zorunlu hale getirecek karar ve önlemleri alması öncelikli bir politika olmalıdır. İşleticilerin son aşamada bir şirket çerçevesinde kurumsal bir yapıya dönüşmeleri, bunu yaparken de ilk aşamada gelir havuzları, hat havuzları oluşturmaları ve hatlarda dönüşümlü işletmeciliği gerçek¬leştirmeleri hedeflenmelidir. Son aşamada ise gider, personel, araç ve hak havuzları oluşturarak bireysel işleticilikten işletme şirketi ortaklığına geçmeleri kurumsal dönü¬şümde temel politika olmalıdır.” (ek-9) denildiği;
  21. - Yine aynı koridorlarda çakışan hizmet veren toplu taşıma sistemlerinin sorunlar yarattığının belirtildiği, “Samsun’da kapasite fazlası sebebiyle toplu taşıma türlerinin bir yandan birbirleri ile yarışan ve çakışan hizmetler sunan ayrı şebekelere sahip olması, diğer yandan da kendi içlerinde¬ki hat ve güzergahların pek çok koridorda üst üste binmesinin yarattığı hizmet tekrarlarının azaltılması ve ortadan kaldırılması gerekmektedir. Hizmet tekrarları, altyapının ve filonun verimsiz kullanımına yol açmakta, kentin ana koridorlarında yı¬ğılmalar ve sıkışıklıklar yaratmaktadır.” (ek-10) tespitinin yapıldığı;
  22. - Hat yapılandırması ve güzergahlar başlığı altında, 4.4.1. bölümünde batı kanadının, 4.4.2. bölümünde doğu kanadının, 4.4.3 bölümden merkez yerleşme alanının, 4.4.4. bölümünde güney yerleşme alanının ve 4.4.5. bölümünde ise kurumsal dönüşüm stratejilerinin tarif edildiği (ek-11); bu tariflerin 23.09.2010 gün ve 2010/7-1 sayılı UKOME kararının temel dayanağı olduğu;
  23. - Mahkemenin 21.10.2010 tarihinde geçici olarak yürütmesini durdurduğu 12 Ekim 2010 gün ve 2010/8-2 sayılı UKOME kararının ise, kurumsal dönüşüm ve ortak elektronik bilet sistemine geçiş için yürütülen çalışmalarda henüz bir ilerleme sağlanmaması nedeniyle mağduriyetlere yol açmamak adına alınmış geçici bir uygulama olduğu;
  24. - Son olarak 3 Kasım 2010 gün ve 2010/9-2 sayılı UKOME kararıyla kentin batı tarafından kent merkezine gelen hatların ağırlıkta olduğu bazı hatların güzergahlarında düzenlemeler yapıldığı;
  25. - Tüm çalışmaların bilimsel ve yasal dayanaklara göre yürütüldüğü;
  26. İfade edildi.
  27. Komisyonda hazır bulunan üyeler, sunulan bilgiler hakkında mütalaada bulundular.
  28. KARAR 2010/10-2
  29. a. Ulaşım Ana Planı ve Toplu Taşım Hizmetlerinin Yeniden Yapılandırılması çalışmaları bilimsel ve hukuki dayanak kabul edilerek, bu çerçevede “raylı sistem ve lastik tekerlekli toplu taşıma hatları arasında entegrasyonun sağlanması ve güzergâh planlamasının yapılması” gerekmektedir.
  30. b. Şehir merkezi ile kentin doğusu ve güneyi arasında yolcu taşımakta olan minibüs hatlarından;
  31. - Tekkeköy, Kutlukent (Kerimbey), Hasköy, Cezaevi minibüsleri Atatürk Bulvarından gelişte Sevgi köprüsü sapağından Fuar Caddesine girerek 19 Mayıs Bulvarına kadar gelip U dönüşü yapacaklar; daha sonra Lunapark yanındaki otoparkta (kapasiteyi aşmamak şartıyla) depolanacaklardır. Geri dönüşte ise Fuar Caddesi üzerinden devam ederek Shell Kavşağı üzerinden Atatürk Bulvarına ulaşarak yola devam edeceklerdir.
  32. - Derebahçe minibüsleri ise Shell Kavşağından Fuar Caddesine girerek 19 Mayıs Bulvarına kadar gelip U dönüşü yapacaklar; daha sonra Lunapark yanındaki otoparkta (kapasiteyi aşmamak şartıyla) depolanacaklardır. Geri dönüşte ise Fuar Caddesi üzerinden devam ederek Shell Kavşağı üzerinden Atatürk Bulvarına ulaşarak yola devam edeceklerdir.
  33. - Ondokuzmayıs Bulvarının Atatürk Bulvarının kuzeyinde kalan kesimi araç trafiğine kapalı olduğu için Fuar Caddesi üzerinden gelen araçların Ondokuzmayıs Caddesi kavşağından (salyangoz dönüşü ile) U dönüşü yapmaları mümkündür.
  34. c. Bu kararların yürürlülük tarihi, depolama alanlarının taşınması için ek süre tanınması gerektiğinden,  29 Kasım 2010 olarak belirlenmiştir. Öte yandan, daha önce batıdan gelen hatlara depolama yeri olarak gösterilen Serbest Bölge ile Ulaştırma Bölge Müdürlüğü arasındaki bölgeye ilave olarak (Fuar Caddesi - Çiftehamam kavşağının kuzeyindeki) Kurtuluş Otoparkının da eklenmesi uygun bulunmuştur.
  35. Karar oy birliği ile alınmıştır.
  36. ÇATALÇAM VE TAFLAN HATLARIYLA İLGİLİ ALINAN 3 KASIM 2010 GÜN VE 2010/9-2 SAYILI UKOME KARARININ ( C ) FIKRASININ UYGULAMASININ ERTELENMESİ
  37. Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, 16 trenin tamamıyla devreye alınması için çalışmaların ve raylı sistemin son durağında devam eden düzenlemelerin sürdüğünü belirttiler. Bu nedenle Çatalçam ve Taflan Hatlarının güzergahlarını düzenleyen 3 Kasım 2010 gün ve 2010/9-2 sayılı UKOME kararının ( c ) fıkrasının uygulanmasının bir süre ertelenmesi gerektiğini ifade ettiler.
  38. KARAR 2010/10-3
  39. Geçici olmak kaydıyla, Taflan ve Çatalçam dolmuş hatlarının güzergahlarının kente gelişte, tıpkı Atakum-Türkiş ve Kurupelit-Fakülte hatları gibi Atatürk Bulvarı – Liman Kavşağı – Rıhtım Caddesi – Fuar Caddesi - Çiftehamam Kavşağı’ndan U dönüşü yaparak (Ulaştırma Bölge Müdürlüğü arkasındaki) depolama alanı biçiminde değiştirilmesine,
  40. Oy birliği ile karar verilmiştir.
  41. ATAKUM DOLMUŞ HATTI BAŞKANLIĞININ 11.11.2010 GÜNLÜ DİLEKÇESİNİN İNCELENMESİ
  42. Atakum Dolmuş hattı başkanı Yaşar SUNGUR imzalı 11.11.2010 günlü dilekçede, UKOME kararlarında değişiklik yapılarak, “kente gelişte Atatürk Bulvarı – Liman Kavşağı – Fuar Caddesi – Lunapark Arkasındaki depolama yeri” güzergahını takip etmelerine izin verilmesi, dönüşte ise Fuar Caddesi – Atatürk Bulvarı güzergahını izleyerek Türkiş’in içine girmeksizin güzergahlarını tamamlaması” önerilmektedir.
  43. Dilekçe okunup üzerinde komisyonca mütalaalar yapıldı. Söz konusu talebin doğudan gelen hatların kent merkezinin batısına ve batıdan gelen araçların kent merkezinin doğusuna geçmeden dönmeleri prensibine uymadığı, talebin diğer hatlar için de emsal teşkil edebileceği değerlendirildi.
  44. KARAR 2010/10-4
  45. 3 Kasım 2010 tarih ve 2010/9-2 sayılı UKOME kararlarına ve Ulaşım Ana Planına aykırı olduğu değerlendirildiğinden, talebin reddine
  46. Oy birliği ile karar verilmiştir.